واژه های ایران باستان
  مجید خلیجی 

به نام خدا

1- کورش­ دوم هخامنشی: بنیانگذار حکومت هخامنشی که به کورش کبیر معروف است.

2- سیروس: یونانیها به کورش سایروس می­گفتند که امروزه نام سیروس از آن کلمه گرفته شده است.

3- آریوبرزن: سردار هخامنشی داریوش سوم که در برابر اسکندر مقدونی ایستادگی کرد.

4- سورنا: سردار ارد پادشاه اشکانی که کراسوس سردار رومی را شکست داد.

5- وارنا: در ایران باستان به استان گیلان وارنا می­گفتند.

6- آنتاش­گال: پادشاه ایلام که دستور ساخت چغازنبیل را صادر کرد.

7- دیااکو: به معنی سرزمین، بنیانگذار و پادشاه اولین حکومت ایرانی( ماد )

8- اهورا مزدا: به معنی آفریننده دانا که شاهان ساسانی خود را نماینده آن می­دانستند.

9- هگمتانه: به معنی محل اجتماع مردم و پایتخت مادها که اکنون در شهر همدان واقع است.

10- صددروازه: نام دیگر شهر دامغان و پایتخت اشکانیان که علت نام­گذاری آن دروازه­ های زیاد این شهر بود.

11- سپاه جاویدان: از ابتکارات داریوش که تعداد آن 10 هزارنفر و علت نامگذاری به این نام این بود که چون هرگاه یکی از آن افراد کشته می­شد فرد جنگاور دیگری جای او را می­گرفت.

12- دریک: به فرمان داریوش اولین بار سکه­ ای به این نام ضرب شد.

13- گردآفرین: زنی جنگجو از سپاه ایران که با سهراب فرزند رستم جنگ کرد.

14- پاسارگاد: نام قبیله کورش

15- ریتون: کلمه یونانی و نام ظرفی از جنس سفال یا آهن و به شکل جانوران که معروفترین آن ریتون شیر غران که اکنون در موزه ­ی نیویورک قرار دارد. 

16- بهرام چوبین: سرداری که در برابر خسروپرویز شورش کرد.

17- کیاکسار: به معنی فرمانروای خوب و سومین پادشاه ماد که آشوریها و سکاها را شکست داد و او را معمارحقیقی ایران باستان می­دانند.(نام دیگر او هُوَخشَترَه)

18- مردونیوس: فرمانروای ایران در زمان خشایارشاه

19- خشایارشاه: چهارمین پادشاه هخامنشی و فرزند داریوش

20- وانان: هفدهمین پادشاه اشکانی در هفتم میلادی

21- نرسی: هفتمین پادشاه ساسانی

22- جشن مهرگان ( عید مهر): اولین روز سال که در 16 مهرماه این جشن برگزار می­شد.

23- اوستا: یادداشتهای زردشت که در کتابی به این نام توسط طرفدارانش جمع آوری شد.

24- هخامنش: نام جد کورش

25- ارژنگ: کتاب مانی ارژنگ نام داشت. (در زمان شاپور اول پادشاه ساسانی)

26- انشان: نام یک ایالت ایلامی در غرب استان فارس و منزلگاه پارس­های هخامنشی

27- حمورابی: حاکم بابل بود که قوانین شهر را بر روی سنگی نوشت و در مرکز شهر قرار داد.

28- نبونید: پادشاه بابل که کورش کبیر او را شکست داد.

29- کمبوجیه: فرزند کورش و دومین پادشاه هخامنشی که امروزه نام کامبیز از او گرفته شده است.

30- بردیا: نام فرزندکورش که توسط برادر بزرگ خود کمبوجیه به قتل رسید.

31- رکسانا و آتوسا: نام دختران کورش کبیر

32- ویشتاسب: نام پدر داریوش کبیر

33- ناهید(آناهیتا): به معنی پاک، بانوی آب و باران

34- مهر(میترا): معنی اصلی مهر، محبت و دوستی است. در ایران باستان الهه خورشید

35- آذر: الهه آتش

36- بهرام: الهه پیروزی

37- پرسپولیس: یونانیها به تخت جمشید پرسپولیس می­گفتند. 

 

 

واژه های ایران باستان
  مجید خلیجی 

به نام خدا

1- کورش­ دوم هخامنشی: بنیانگذار حکومت هخامنشی که به کورش کبیر معروف است.

2- سیروس: یونانیها به کورش سایروس می­گفتند که امروزه نام سیروس از آن کلمه گرفته شده است.

3- آریوبرزن: سردار هخامنشی داریوش سوم که در برابر اسکندر مقدونی ایستادگی کرد.

4- سورنا: سردار ارد پادشاه اشکانی که کراسوس سردار رومی را شکست داد.

5- وارنا: در ایران باستان به استان گیلان وارنا می­گفتند.

6- آنتاش­گال: پادشاه ایلام که دستور ساخت چغازنبیل را صادر کرد.

7- دیااکو: به معنی سرزمین، بنیانگذار و پادشاه اولین حکومت ایرانی( ماد )

8- اهورا مزدا: به معنی آفریننده دانا که شاهان ساسانی خود را نماینده آن می­دانستند.

9- هگمتانه: به معنی محل اجتماع مردم و پایتخت مادها که اکنون در شهر همدان واقع است.

10- صددروازه: نام دیگر شهر دامغان و پایتخت اشکانیان که علت نام­گذاری آن دروازه­ های زیاد این شهر بود.

11- سپاه جاویدان: از ابتکارات داریوش که تعداد آن 10 هزارنفر و علت نامگذاری به این نام این بود که چون هرگاه یکی از آن افراد کشته می­شد فرد جنگاور دیگری جای او را می­گرفت.

12- دریک: به فرمان داریوش اولین بار سکه­ ای به این نام ضرب شد.

13- گردآفرین: زنی جنگجو از سپاه ایران که با سهراب فرزند رستم جنگ کرد.

14- پاسارگاد: نام قبیله کورش

15- ریتون: کلمه یونانی و نام ظرفی از جنس سفال یا آهن و به شکل جانوران که معروفترین آن ریتون شیر غران که اکنون در موزه ­ی نیویورک قرار دارد. 

16- بهرام چوبین: سرداری که در برابر خسروپرویز شورش کرد.

17- کیاکسار: به معنی فرمانروای خوب و سومین پادشاه ماد که آشوریها و سکاها را شکست داد و او را معمارحقیقی ایران باستان می­دانند.(نام دیگر او هُوَخشَترَه)

18- مردونیوس: فرمانروای ایران در زمان خشایارشاه

19- خشایارشاه: چهارمین پادشاه هخامنشی و فرزند داریوش

20- وانان: هفدهمین پادشاه اشکانی در هفتم میلادی

21- نرسی: هفتمین پادشاه ساسانی

22- جشن مهرگان ( عید مهر): اولین روز سال که در 16 مهرماه این جشن برگزار می­شد.

23- اوستا: یادداشتهای زردشت که در کتابی به این نام توسط طرفدارانش جمع آوری شد.

24- هخامنش: نام جد کورش

25- ارژنگ: کتاب مانی ارژنگ نام داشت. (در زمان شاپور اول پادشاه ساسانی)

26- انشان: نام یک ایالت ایلامی در غرب استان فارس و منزلگاه پارس­های هخامنشی

27- حمورابی: حاکم بابل بود که قوانین شهر را بر روی سنگی نوشت و در مرکز شهر قرار داد.

28- نبونید: پادشاه بابل که کورش کبیر او را شکست داد.

29- کمبوجیه: فرزند کورش و دومین پادشاه هخامنشی که امروزه نام کامبیز از او گرفته شده است.

30- بردیا: نام فرزندکورش که توسط برادر بزرگ خود کمبوجیه به قتل رسید.

31- رکسانا و آتوسا: نام دختران کورش کبیر

32- ویشتاسب: نام پدر داریوش کبیر

33- ناهید(آناهیتا): به معنی پاک، بانوی آب و باران

34- مهر(میترا): معنی اصلی مهر، محبت و دوستی است. در ایران باستان الهه خورشید

35- آذر: الهه آتش

36- بهرام: الهه پیروزی

37- پرسپولیس: یونانیها به تخت جمشید پرسپولیس می­گفتند.